Boże Narodzenie w Chinach

Boże Narodzenie w Chinach

Grudzień jest czasem wyjątkowym w wielu krajach nie tylko ze względu na zakończenie roku, ale także ze względu na święta Bożego Narodzenia. Świąteczną atmosferę czuć już na początku miesiąca, a dla wyjątkowych miłośników klimatu świąt – nawet wcześniej. Ponieważ zaczynamy wchodzić w ten szczególny okres, kiedy wpadamy w wir przygotowań, kupowania prezentów i planowania potraw, warto napisać kilka słów o tym, czy i w jaki sposób święta te spędzane są krajach azjatyckich, na przykład w Chinach. To pierwszy post z tej serii. Do końca grudnia pojawią się też wpisy o świętach w Japonii, w Wietnamie czy Korei.

Czy Boże Narodzenie jest w Chinach popularne?

Z roku na rok na popularności w Chinach zyskują nie tylko wynalazki Zachodu, ale także różne zwyczaje, więc Chińczycy, podchodzą do nich w sposób, który wychodzi im najlepiej, czyli przyswajają je i adaptują do własnych potrzeb. Jak zatem sprawa ma się ze świętami Bożego Narodzenia? Obchodzi się je raczej w dużych miastach, takich jak Pekin, Shenzhen, Szanghaj, Chengdu i Harbin. Jako naród wyjątkowo hołubiący etos pracy, Chińczycy dostrzegli w nich okazję do odstresowania się, zrelaksowania i zabawy, czemu wyraz dają już w listopadzie, kiedy to świąteczna atmosfera ogarnia sklepy i ulice ogarnięte blaskiem lampek zdobiących zieleń miejską.

Photo by Daniel von Appen on Unsplash

W co wierzą Chińczycy?

Na początku należy podkreślić, że chrześcijaństwo w Chinach stanowi mniejszość religijną i wyznaje je zaledwie 1% całego społeczeństwa. Z tego powodu święta nie mają tam podłoża religijnego i nie są zakorzenione w chińskiej kulturze. Nie odnoszą się do narodzin Jezusa, nie jest więc znany zwyczaj wystawiania jasełek czy szopki bożonarodzeniowej. Te święta mają charakter zdecydowanie rozrywkowy, towarzyski i nie ma ich w oficjalnym kalendarzu chińskich świąt. Z tego też powodu 24, 25 i 26 grudnia nie są dniami wolnymi od pracy czy szkoły. Wyjątek stanowi Hongkong, w którym 25 i 26 grudnia to dni ustawowo wolne od pracy, ale Hongkong formalnie jest specjalnym regionem administracyjnym Chińskiej Republiki Ludowej i teoretycznie ma dużą autonomię, z wyjątkiem decydowania o polityce zagranicznej i siłach zbrojnych.

Co wypada, a czego nie wypada wręczać w ramach prezentu?

W Chinach święta obchodzi się tak naprawdę od niedawna, dlatego też Chińczycy wykształcili niewiele własnych tradycji związanych z tym czasem. Ta jednak, o której na pewno warto wspomnieć, to wręczanie sobie jabłek! Zwyczaj ten związany jest z niczym innym, jak z zamiłowaniem Chińczyków do gier słownych. Wymowa chińskiej nazwy Wigilii Bożego Narodzenia (Píng'ān yè) zawiera w sobie fragment, który brzmieniem przypomina słowo „jabłko” (píngguǒ). Jest to powód, dla którego jabłko stało się poniekąd symbolem Bożego Narodzenia w Chinach. 

https://frieskespark.com/pl/tlumacz-chinskiego-blog/jablko-na-boze-narodzenie

Poza jabłkami Chińczycy bardzo chętnie wręczają sobie upominki w ogóle, trzeba jednak pamiętać by nie był to czteroczęściowy zestaw, ponieważ cztery po chińsku (sì) oznacza również umierać (sǐ). Poza tym, podarunkiem nie powinno być nic ostrego, nie jest dobrze widziany także parasol! Najlepiej żeby prezent zapakowany był w srebrny, złoty lub czerwony papier, ale pod żadnym pozorem biały, ani czarny! Kolor biały symbolizuje śmierć, a pieniądze wręczane w białej kopercie są wyrazem współczucia, chociaż w ostatnich latach w powodu rosnącej popularności ślubów na zachodnią modłę, wrażenie to nieco zmalało. Kolor czarny z kolei kojarzy się ze złem, przebiegłością, okrucieństwem, spiskiem i brakiem lojalności. Między innymi z tego powodu, a może przez to, mafię w Chinach nazywa się „czarnymi ludźmi”. Kolor czerwony oznacza siłę i sukces.

Źródło: https://www.chinytolubie.pl/boze-narodzenie-w-chinach-2/

Tradycje chińskiego Bożego Narodzenia

Skoro już mowa o prezentach, nie można zapomnieć o najważniejszym świątecznym przyjacielu dzieci – o Świętym Mikołaju! Zawędrował on także do Chin i znany tam jest pod różnymi imionami, na przykład Świąteczny Starzec, ale wygląd zachował iście zachodni, nie ma on jednak nic wspólnego z jego religijnym pierwowzorem. Chiński Święty Mikołaj reklamuje na przykład szkoły językowe (w czerwono białe stroje przebierani są lektorzy), może się także zdarzyć, że to on dostarczy Ci pocztę, zamiast listonosza! Jak złożyć życzenia świąteczne po chińsku? Wpis 'Wesołych Świąt w różnych językach znajdziesz tutaj.

Czas dla przyjaciół

Święta Bożego Narodzenia są raczej okazją do spędzenia czasu z przyjaciółmi i drugimi połówkami, niż z rodziną, nie przyjęła się zatem tradycja wigilijnego stołu zastawionego dwunastoma potrawami i dodatkowego nakrycia dla niezapowiedzianego gościa. Dużo chętniej Chińczycy spotykają się w restauracjach (tak, w McDonalds’ też!), które faktycznie często oferują bardziej świąteczne menu, później zaś wybierają się na przykład na karaoke, czy też w inne miejsca, które zapewni im rozrywkę na wieczór. Jest to doskonała okazja do poznania nowych ludzi, być może spotkania bratniej duszy, czyli zupełne przeciwieństwo spędzania czasu przy stole z rodziną.

Komercja na pierwszym miejscu

Przede wszystkim należy jednak pamiętać, że Boże Narodzenie w Chinach to święto czysto komercyjne. Sklepy zapominają na chwilę o swoich codziennych ofertach i na te kilka tygodni zamieniają się niemal w świąteczne fabryki, wypełnione toną ozdób, upominków i tematycznych gadżetów. Chińczycy, ogarnięci świątecznym szaleństwem, wcale nie ustępującym na krok szaleństwu, które w tym samym czasie ogarnia nas, masowo przychodzą na zakupy i zostawiają w sklepach niebotyczne kwoty, korzystając ze specjalnych wyprzedaży i promocji.

Czy więc święta Bożego Narodzenia w Chinach różnią się od tych, które znamy? Po części owszem, jednak i tu i tam obchodzone są one z jednakowym zapałem i sprawiają dokładnie taką samą radość, a duch tych Świąt i magiczna atmosfera zadamawiają się w takim samym stopniu.

Współautorką tekstu jest Żaneta, studentka Studiów Azjatyckich UŁ, bookstagramerka https://www.instagram.com/litery_na_papierze/